วิธีการเพาะปลูกพืชหมุนเวียน ได้แก่ เมลอนและมะเขือเทศ รวมถึงการแปรรูปเมลอนที่สามารถสร้างรายได้สูง
สระแก้วโมเดลเป็นหนึ่งในโครงการ 76 จังหวัด 76 โมเดล ที่สร้างรายได้สูงจากการปรับปรุงระบบการทำเกษตรตามนโยบายของรัฐบาล โดยมีเกษตรกรต้นแบบเพาะปลูกเมลอนและมะเขือเทศในโรงเรือนซึ่งสามารถสร้างรายได้ที่มั่นคง เป็นตัวอย่างของการจัดการการเกษตรที่เป็นระบบและมีประสิทธิภาพ โดยใช้องค์ความรู้และเทคโนโลยีที่เหมาะสมและทันสมัย อีกทั้งมีการนำเมลอนที่ตกเกรดมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์สร้างมูลค่าสูง โดยเฉลี่ย 3 ปีสามารถสร้างรายได้รวมสุทธิสูงถึง 3,166,614 บาท จึงเป็นโมเดลที่น่าสนใจ โดยทางเกษตรกรยินดีถ่ายทอดนวัตกรรมและเทคโนโลยีการเพาะปลูกเมลอนและมะเขือเทศในโรงเรือนคุณภาพสูงที่ประสบความสำเร็จนี้ให้แก่เกษตรกรและบุคคลที่สนใจ
เพื่อต่อยอดขยายความสำเร็จไปสู่พื้นที่อื่น ๆ
การปลูกพืชหมุนเวียน คือ การปลูกพืชต่างชนิดสลับกันไปในเวลาต่างกันบนพื้นที่เดิม โดยเป็นการช่วยปรับสภาพดิน ช่วยรักษาสารอาหารในดิน ลดการระบาดของโรคแมลงและช่วยเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรที่เหมาะสมตามฤดูกาล เช่น การปลูกพืชวงศ์แตง ได้แก่ เมลอน สลับกับการปลูกพืชวงศ์มะเขือเทศ
เทคโนโลยีพร้อมถ่ายทอด :
- การเตรียมโรงเรือน
- การเตรียมแปลงในโรงเรือน การผสมดิน การปรับสภาพดินโดยใช้วัตถุดิบชนิดต่าง ๆ ในอัตราส่วนที่เหมาะสม ขนาดของแปลงที่เหมาะสม
วิธีการคลุมแปลง การวางระบบให้น้ำ - การปลูก เช่น ชนิดของวัสดุเพาะเมล็ด วิธีการเพาะเมล็ดลงหลุม การเตรียมต้นกล้า อายุต้นกล้าที่เหมาะสมแก่การย้ายลงปลูกในโรงเรือน ชนิดวัสดุรองก้นหลุม เป็นต้น
- การให้น้ำ ระบบการให้น้ำ การให้น้ำตามระยะการเจริญของพืชที่เหมาะสม
- การผสมเกสรเมลอน อายุพืชที่เหมาะสมแก่การผสมเกสร การเลือกตำแหน่งกิ่งที่ใช้ผสมเกสร ช่วงเวลาผสมเกสร การตัดแขนงเมลอนตามอายุ
- การดูแลรักษา เช่น มีระบบการให้น้ำ การใส่ปุ๋ยร่วมกับการให้น้ำ การป้องกันและกำจัดโรคแมลง เป็นต้น
- การเก็บเกี่ยว อายุการเก็บเกี่ยวผลที่เหมาะสมให้ได้ระดับความหวานตามกำหนด การคัดเลือกน้ำหนักผลตามเกรดมาตรฐานกำหนด
- การแปรรูป การแปรรูปผลิตภัณฑ์จากเมลอนที่ไม่ได้มาตรฐาน
- ได้รับคัดเลือกให้เป็นโมเดลต้นแบบด้านการทำเกษตรรายได้สูงของจังหวัดสระแก้ว
- มีการจัดการแปลงตามมาตรฐานการผลิตพืชที่ดี (GAP) ที่ให้ผลผลิตดี มีคุณภาพ สร้างรายได้สูง
- เป็นการปลูกพืชแบบหมุนเวียน ช่วยปรับสภาพดิน ช่วยรักษาสารอาหารในดิน ลดการระบาดของโรคแมลงและช่วยเพิ่มผลผลิตที่เหมาะสมตามฤดูกาล
- มีระบบน้ำหยดที่ทันสมัยสามารถให้น้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- มีการใช้พลังงานแสงอาทิตย์ในการสูบน้ำเพื่อทดแทนการใช้พลังงานไฟฟ้า
- นำเมลอนที่ขนาดไม่ได้มาตรฐานมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ที่สร้างมูลค่าเพิ่มได้
ผู้สนใจรับถ่ายทอดเทคโนโลยีควรมีคุณสมบัติ ดังนี้
- สภาพพื้นที่ สามารถปลูกได้ทุกสภาพพื้นที่ของประเทศไทย
- แหล่งน้ำ ควรมีแหล่งน้ำที่เพียงพอต่อการปลูกพืชตลอดปีหรือมีแหล่งน้ำเสริม เช่น อยู่ในเขตชลประทาน มีน้ำบาดาล เป็นต้น
- งานวิจัย
- ต้นแบบ
- ทดสอบภาคสนาม
- พร้อมถ่ายทอด
ตราดโมเดล : การทำการเกษตรที่สร้างรายได้สูงจากการผลิตทุเรียนคุณภาพสูงด้วยนวัตกรรมลดต้นทุน
